gerundio
Vormen
regelmatige werkwoorden
werkwoorden op -ar: stam + ando
- cantando
- trabajando
- tocando
werkwoorden op -er en -ir: stam + iendo
- comiendo
- bebiendo
- viviendo
onregelmatige werkwoorden
e → i |
decir |
diciendo |
|
pedir |
pidiendo |
|
venir |
viniendo |
|
vestir |
vistiendo |
|
reír |
riendo |
|
(alle werkwoorden met e → i wisseling)
|
|
|
|
o → u |
dormir |
durmiendo |
|
morir |
muriendo |
|
|
|
|
onbeklemtoonde i tussen klinkers → y |
ir |
yendo |
|
leer |
leyendo |
|
creer |
creyendo |
|
oír |
oyendo |
|
Gebruik
Het gerundio (tegenwoordig deelwoord) kun je vergelijken met het Engelse gerund, (de 'ing-vorm').
1. Samen met het hulpwerkwoord estar druk je hiermee uit: aan het ... zijn.
- Estoy buscando.
(Ik ben aan het zoeken.)
- ¿Estás durmiendo?
(Slaap je?)
- Paco está cantando.
(Paco is aan het zingen.)
- Estamos comiendo.
(Wij zijn aan het eten.)
- Estáis corriendo.
(Jullie zijn aan het rennen.)
- Los alumnos están escribiendo.
(De leerlingen zijn aan het schrijven.)
2. Samen met een ander werkwoord kan een nuance worden uitgedrukt.
acabar/terminar (tenslotte)
- Julia terminó admitiendo su error.
(Julia gaf tenslotte haar fout toe.)
andar (beweging)
- Iván anda contando sus aventuras.
(Iván loopt over zijn avontuurtjes te vertellen.)
ir (langzaam, toekomst)
- El paciente va mejorando.
(De patiënt gaat vooruit.)
llevar (verstreken tijd)
- Llevo dos horas esperándote.
(Ik sta/zit al twee uur op je te wachten.)
quedar(se) (voortduren)
- Me quedé esperando.
(Ik bleef staan/zitten wachten.)
seguir/continuar (doorgaan)
- Mi padre sigue insistiendo.
(Mijn vader blijft aandringen.)
Bij gebruik van de indefinido en de imperfecto is er hier een betekenisverschil:
- Gaspar seguía hablando.
(Gaspar ging maar door met praten.)
- Gaspar siguió hablando.
(Gaspar ging weer door met praten.) (nadat hij was gestopt)
Overig gebruik
- Samuel llegó llorando.
(Samuel kwam huilend aan.)
- Encontré a mi hijo leyendo.
(Ik trof mijn kind lezend aan.)
- Corriendo, puedes llegar a tiempo.
(Als je rent, kun je op tijd komen.)
- Miguel cena, mirando la tele.
(Miguel eet terwijl hij tv kijkt.)
- Durmiendo la abuela, no debemos molestarla.
(Als oma slaapt, mogen we haar niet storen.)
- El hombre se sentó diciendo...
(De man ging zitten en zei...)
Let op de vertaling van de volgende constructies:
- zingende moeders = madres que cantan
- zwetende atleten = atletas que sudan
Bij deze constructies kun je geen gerundio gebruiken. Maar hierop zijn dan weer wel twee uitzonderingen:
- una casa ardiendo = een brandend huis
- agua hirviendo = kokend water